Trosolwg

Mae gyda ni uchelgais mawr ar gyfer ein hiaith ni, a chynlluniau lu i droi’r uchelgais yn realiti. Mae’n rhaglen ni, Arwain mewn Gwlad Ddwyieithog (AMGDd), yn un o’r cynlluniau hyn. Mae’n gyfle i ddod at ein gilydd am ddiwrnod o weithdy gyda chyd-arweinwyr i archwilio ac arbrofi o ran sut mae datblygu diwylliant dwyieithog ein sefydliadau. Croeso i bawb, waeth faint o Gymraeg maen nhw’n ei medru. Y cwbl sydd ei eisiau yw chwilfrydedd, parodrwydd i sgwrsio ac agwedd positif. Canlyniad delfrydol y rhaglen fyddai datblygu’r arweinwyr sy’n mynychu i fod yn bencampwyr diwylliant i’r Gymraeg ffynnu ynddo. Awydd cael gwybod rhagor am ein huchelgais i’r Gymraeg? Piciwch draw i: Cymraeg 2050: strategaeth y Gymraeg.

A chithau’n arweinydd dylanwadol, byddwch chi’n rhan o’n cymuned dysgu sydd am gynyddu’r defnydd o’r Gymraeg yn ein sefydliadau fel bo modd i ddiwylliant dwyieithog ffynnu.

Ein taith iaith

Mae pawb ar daith iaith, yn sefydliadau ac yn unigolion. Ac mae pawb ar wahanol gam o’r daith ar wahanol adegau. I rai, megis dechrau byddwn ni, a bydd eraill wedi teithio ymhellach. Bydd y gymuned dysgu yma yn lle i ni ddysgu oddi wrth ein gilydd, ble bynnag ry’n ni arni ar y daith.

Bydd ychydig o waith i chi wneud cyn y cwrs, i chi ddod ag e i’r sesiwn gyntaf. Mae’n debyg iawn y bydd hyn ar ffurf asesiad o ‘waelodlin’ ble ry’ch chi arni o ran y Gymraeg yn niwylliant eich sefydliad. Bydd hyn yn gymorth i ni deilwra sesiynau a thrafodaethau, fel bo pawb yn cael rhywbeth gwerthfawr i fynd nôl i'w sefydliad. Bydd y waelodlin yn gymorth i ni gael syniad clir o beth yw'r man cychwyn ar gyfer gwaith i ddatblygu'r diwylliant arweinyddiaeth o gwmpas dwyieithrwydd.

Manteision i chi

Byddwch chi’n dysgu am y datblygiadau diweddaraf am y Gymraeg gan arbenigwyr. Ond mae’r rhaglen yn gwneud mwy o dipyn na dim ond cyflwyno gwybodaeth. Byddwn ni hefyd yn edrych ar ein syniadau am y Gymraeg, ein profiadau ohoni, a’n gobeithion ar ei chyfer, drwy lens arweinyddiaeth. Wrth i ni drafod, byddwn ni’n sicrhau bod buddion a heriau posibl yn dod yn fyw wrth i ni ddatblygu’r diwylliant arweinyddiaeth o gwmpas y Gymraeg yn ein sefydliadau.

Bydd y rhaglen yn cyflwyno sefyllfaoedd dwyieithog go iawn gan ganolbwyntio ar:

• Sut mae modd i ni ddefnyddio a/neu ddatblygu sut ry’n ni’n ymddwyn fel arweinwyr i ‘osod y tôn’ ac i ddangos ein hymrwymiad i ddiwylliant positif o gwmpas y Gymraeg yn ein sefydliadau.
• Bydd yn edrych ar ba priodweddau personol fydd yn ein helpu ni fel arweinwyr i gyfathrebu’n effeithiol mewn amgylchedd Cymraeg-Saesneg, pa lefel bynnag o Gymraeg sydd gyda ni.
• Gyda’n gilydd, byddwn ni’n edrych ar syniadau ymarferol i’n helpu ni i ‘wneud’ Cymraeg 2050 yn ein sefydliadau ac i fod yn rhan o’n huchelgais cenedlaethol i gynyddu’r defnydd o’n hiaith ni.

Beth sy ddim yn rhan ohono fe?

• Fydd AMGDd ddim yn dehongli neu'n darparu hyfforddiant ar unrhyw agwedd ar gydymffurfiaeth na rheoliadau neu gyfraith yn ymwneud â'r Gymraeg.
• Fydd y rhaglen ddim yn canolbwyntio ar ddysgu’r Gymraeg mewn sefydliadau.
• Nid gwers Cymraeg na gloywi iaith mo hyn!

Ymddygiad arweinyddol

Bydd y rhaglen hyfforddiant yma yn gymorth i chi ddatblygu eich ymddygiad arweinyddol yn y meysydd canlynol:

Cynulleidfa darged

Ar agor i staff y sector cyhoeddus a'r trydydd sector yng Nghymru:

• Agosáu at uwch arweinyddiaeth - gweithwyr proffesiynol sydd â chyfrifoldebau arwain, ac sy'n agosáu at lefel uwch arweinyddiaeth (fel arfer gyda 5 mlynedd neu fwy o brofiad arwain)
  Uwch arweinyddiaeth - arweinwyr a swyddogion gweithredol uwch / haen uchaf, megis Prif Weithredwyr a Chyfarwyddwyr.

Noder

Mae Arwain mewn Gwlad Ddwyieithog (AMGDd) wedi’i anelu at uwch arweinwyr yn y sector cyhoeddus a’r trydydd sector mewn rolau gweithredol ac anweithredol. Er bod swyddogion iaith yn chwarae rhan hanfodol wrth hyrwyddo’r defnydd o’r Gymraeg yn eu sefydliadau, mae AMGDd, fel egwyddor gyffredinol, wedi’i gynllunio’n benodol ar gyfer uwch arweinwyr. Bydd eu cyfranogiad yn AMGDd yn meithrin diwylliant sefydliadol sydd mor dderbyniol â phosibl i waith swyddogion iaith. 

Trwy fynychu AMGDd, bydd uwch arweinwyr yn cael eu paratoi i arwain eu sefydliadau mewn ffordd sy’n cefnogi ac yn gwella diwylliant Cymraeg sefydliad penodol, a bydd hynny o fudd i bawb sy’n cymryd rhan. Yn ogystal, mae’r rhaglen yn rhoi’r sgiliau, yr hyder a’r ddealltwriaeth sydd eu hangen i bobl sy’n cymryd rhan i arwain yn effeithiol mewn amgylchedd dwyieithog.

Cost

Dim ceiniog.

Sut i wneud cais

Dylech chi nodi mai proses ymgeisio gystadleuol yw hon, nid proses cofrestru. Bydd eich cais yn cael ei farnu ar sail lefel eich arweinyddiaeth a’ch dylanwad yn eich sefydliad.

Fel rhan o’ch cais, byddwn ni’n gofyn i chi roi enw a manylion cyswllt ‘noddwr’ i’ch cais sy’n uwch arweinydd. Rhaid wrth noddwr o’r fath er mwyn ymgeisio am y rhaglen hon. Byddwn ni’n gofyn i chi gadarnhau y bydd eich uwch arweinydd yn mynychu galwad briffio awr o hyd ar 8 Ionawr am 2 o’r gloch y prynhawn. Fydd dim modd i ni dderbyn ceisiadau heb gefnogaeth uwch arweinydd.

Y dyddiad cau ar gyfer ceisiadau yw 21 Tachwedd 2025. 

Dyddiadau'r rhaglen

Faint o amser fydd ei angen?

Mae dau ddigwyddiad drwy’r dydd, a hynny wyneb yn wyneb, a dau fore rhwng y rheini pan fyddwn ni’n cwrdd drwy MS Teams.

Bydd peth gwaith darllen ac ychydig o bethau i'w gwneud rhwng y sesiynau. Mae hyn oll wedi’i ddylunio wrth ystyried pa mor brysur mae pawb.

15 Ionawr 2026 (trwy'r dydd) Sesiwn 1: Ble ry’n ni arni o ran dwyieithrwydd a’r Gymraeg?

Wyneb yn wyneb, drwy’r dydd.

• Dod i adnabod ein gilydd
• Rhannu lle mae pawb arni
• Chi a’r Gymraeg, eich sefydliad chi a’r Gymraeg: profiadau’r gorffennol a dyheadau ar gyfer ein hiaith ni
• Cip ar fias isymwybodol ac empathi o ran dwyieithrwydd Saesneg<>Cymraeg
• Y math o iaith ry’n ni’n ei defnyddio wrth siarad ac ysgrifennu am ddwyieithrwydd

Dysgu ar waith: gwaith rhwng sesiynau.

9 Chwefror 2026 (10:00 i 13:00) Sesiwn 2: Adeiladu’r naratif a’r tîm

Ar-lein, gyda seibiannau.

• Rhoi’r dysgu ar waith
• Adeiladu’r naratif: diagnosis o’r hyn y mae angen i ni ei newid
• Dwy iaith ar waith (ein stori ni)
• Beth arall sydd angen i ni wybod mwy amdano?
• Datblygu llysgenhadon yn eich sefydliad

Dysgu ar waith: gwaith rhwng sesiynau.

26 Chwefror 2026 (10:00 i 13:00) Sesiwn 3: Sut fydd hi’n teimlo pan fyddwn ni’n cyrraedd 2050?

Ar-lein, gyda seibiannau.

• Clymu pethe at ei gilydd: dwyieithrwydd, ein gwerthoedd a’n gweledigaeth sefydliadol ein hunain
• Dwy iaith ar waith (ein stori ni)
• Adeiladu ar gryfderau/mynd i’r afael â’r heriau a godwyd yn y sesiwn ddiwethaf

Dysgu ar waith: gwaith rhwng sesiynau.

19 Mawrth 2026 (trwy'r dydd) Sesiwn 4: Beth nesaf?

Wyneb yn wyneb, drwy'r dydd.

• A sôn am ddwyieithrwydd – sut mae’n mynd?
• Offer defnyddiol ac ambell i bwt o gyngor ar gyfer dwyieithrwydd bob dydd
• Profiadau unigolion a sefydliadau o ddwyieithrwydd.

Dysgu ar waith: gwaith rhwng sesiynau.